ఓ సమైక్య వాది ఆత్మ పరిశీలన.

నేనో సామాన్య మానవుడిని. రాష్ట్రాన్ని కలిపీ ఉంచలేనూ, విడగొట్టాలేను. కానీ రాష్ట్రం కలిసి ఉండాలని కోరుకొనే నిఖార్సైన సమైక్య వాదిని.నేనే కనుక ఓ బలమైన రాజకీయ నాయకుడినైతే అనేక పనులు విలక్షణం గా చేసే వాడిని.

ఈ రాష్ట్రం ఏర్పడినప్పటి నుంచీ ఇప్పటి దాకా ఇప్పటి దాకా సమైక్య వాదం లోని లోటు పాట్లను తడమటానికి ఇదో చిన్న ప్రయత్నం. ఒక్క సమైక్య వాదం గురించి మాత్రమే రాస్తే అది ఈ అంశానికి న్యాయం చేసినట్లవదు. కాబట్టీ , ఆయా విషయాలలో తెలంగాణ వారి నుంచీ నేను ఏమి ఆశిస్తానో కూడా చెబుతాను.
1. అందరం ఓ రాష్ట్రం లో ఉంటున్నాం.  తెలంగాణ వాళ్ళు మనోళ్ళే. కాక పోతే “కొంచెం తక్కువ మనోళ్ళు (భాష వగైరా ల వలన)”, అనే వైఖరి ఆంధ్ర ప్రాంతపు సమైక్యవాదుల లో ఉండేది. సమానత్వం లేని సభ్యత్వం ఈ  రోజులలో నిలబడదు. తక్కువ గా చూడబడ్డ వాడు మొత్తం సమూహాన్నే కాదనుకొంటాడు, హిందువులలో తక్కువ గా చూడబడే కులాలు మొత్తం మతాన్నే విడిచిపెట్టినట్లు. ఈ సమూహం బయట పెద్ద శతృవు కాసుకొని ఉంటే తప్ప, అసమానత ను అంగీకరిస్తూ ఎవరూ లోపల ఉండరు. తనదే గొప్ప అని ప్రవర్తించే వాడికి ఆ ప్రవర్తన ఓ చిన్న విషయం గా కనిపించవచ్చు. కానీ అవతలి వాడికి అది చిన్న విషయం కాదు.

2. అనేక ఒప్పందాల ఉల్లంఘన. ఉల్లంఘించిన వాడికి అదో పెద్ద విషయం లా కనిపించక పోవచ్చు. కానీ అటువైపు వాడికి అది అంత చిన్న విషయమేమీ కాదు. దీనిని అవకాశం గా తమ రాజకీయ జీవితాన్ని ప్లాన్ చేసుకొనే నాయకులున్నపుడు, ఐటువంటి ఉల్లంఘనలు ఉన్న దానికంటే మరింత పెద్దవి గా చూపబడతాయి.
3. ఒక వేళ ఉల్లంఘించినా, “ఆరో వేలెందుకు?” లాంటి నిర్లక్ష్య ప్రకటనలు అగ్నికి ఆజ్యం పోస్తాయి. బూర్గుల లాంటి వారు తమ పదవులను త్యాగం చేసిన తరుణం లో, ఇటువంటి ప్రకటనలు పుండు కి కారం రాసినట్లు ఉంటాయి.
4. అరవై ల లో ఉద్యమాలు నడిచినపుడన్నా తప్పు ఎక్కడ జరిగింది అని ఆలోచించి దీర్ఘకాలిక చర్యలు చేపట్టిన దాఖలాలు లేవు.తరువాత కూడా అవే తప్పులు పునరావృతం అయ్యాయి. చెన్నమనేని రాజేశ్వరరావు సాక్షి.
5. చిత్త శుధ్ధి తో ఆరువందల పది లాంటి GO లు జారీ చేసినా, వాటిని follow-up చేయటం మరిచారు.
6. అప్పట్లో చంద్ర బాబు లాంటి కుర్ర నాయకుడికి జనాల పై ప్రాంతీయ అస్థిత్వ ప్రభావం ఎలా ఉంటుందో అంచనా కి అందలేదు.అంతకు ముందు అరవై ల లో జరిగిన ఉద్యమ తీవ్రత అతనికి అర్ధమై ఉండదు. ఎందుకంటే అతనికి అరవై లలో అంత వయసు లేదు. అంచనా కి అందినా అధికార మైకం లో పట్టించుకొనే స్థితి లేదు.
7. దేశం లో ప్రత్యేల్క రాష్ట్రం కోరుతున్న చిన్న చిన్న ఇతర ప్రాంతాల లా  కాకుండా, తెలంగాణ ఓ పెద్ద ప్రాంతం అన్న విషయం మరువ రాదు.
8. రాజధాని తెలంగాన లో ఉందనే విషయం దాదాపు మరిచిపోయి దానికి తామూ సొంత దారు అనే ఫీలింగ్ ఏర్పరచుకొన్నారు ( ఆ ఫీలింగ్ తప్పని కాదు).
9.ఏ విజయవాడ లోనో ఉమ్మడి రాజధాని పెడితే, అక్కడ అంతా తెలంగాణ వాళ్ళు హల్-చల్ చేస్తూ, ఆంధ్ర వాళ్ళు కూడా “కొంచెం తక్కువ మనోళ్ళే” అంటే, ఆంధ్ర వాళ్ళు కూడా వాళ్ళ ని పొమ్మనే వారేమో . విజయవాడ చుట్టు పక్కల నీళ్ళు లేక ఎండి పోతే, అక్కడి ఉద్యోగాలలో చాలా వరకూ తెలంగాణ వారే ఉంటే, అప్పుడు ఆంధ్ర వాళ్ళు కూడా ఉద్యమం చేయల్సి వచ్చేదేమో!
అలంటి సమయం లో భాషా, తెలుగూ వగైరా లు గుర్తుకు రావు కదా?
10. ఒక వేళ విభజన వాదులు అబధ్ధపు లెక్కలు చూపితే, అలాంటప్పుడు జనాలలోకి వెళ్ళి అబధ్ధాలను ఎండగట్టి, సామాన్య జనాల్కి అర్ధమయ్యే టట్లు, పిట్ట కథలు గా చెప్పగల సామర్ధ్యం కల నాయకుడు లేదు.పైగా సమైక్య వాదులు తాము కూడా అబధ్ధాలు(తెలంగాన ఇస్తే దేశం నాశనమైపోతుంది లాంటివి) చెప్పి ఉన్న విశ్వసనీయత ని పోగొట్టుకొన్నారు.
11. సమైక్యం అనవలసినది 69 నుంచీ. దానికి ఒప్పించవలసినది 10 జిల్లాల తెలంగాణ ప్రజలని. ఒప్పించటం కష్ట సాధ్యమే అవ్వవచ్చు. కానీ భీభత్సమైన నాయకత్వ లక్షణాలున్న YS లాంటి వారే ఎందుకు ప్రయత్నించలేక పోయారు? ఎన్నికల ముందొక మాట, తరువాత సీమ లో వేరొక మాట!
12. CBN కానీ YS కానీ తె రా స తో ఎందుకు అంట కాగి మాటలు మార్చారు. దీనివలన వారి విశ్వసనీయతే కాక సమైక్యవాదం యొక్క విశ్వసనీయత కూడా తెలంగాణ ప్రజల లో దారుణం గా దెబ్బతినలేదా?
13. ముందు నుంచీ సమైక్యమే అని, మాట మార్చకుండా, ఆ దిశ లో జరిగిన కృషి గురించీ, పొరపాట్ల గురించీ నిజాయితీ గా ప్రజల్లోకి వెళ్తే, తెలంగాన లో వీళ్ళ పరిస్థితి ఇప్పటి కంటే మెరుగ్గా ఉండేదేమో! ప్రస్తుతానికి మాట మార్చని సమైక్య నాయకుడు లేదు. నిఖార్సైన సమైక్య వాద పార్టీ అసలే లేదు (CPM మినహా.)
14. పార్టీలు సమైక్యమన్నపుడు, ఆంధ్ర జనాలకి అది అవసరం లేకపోయింది. వారికి అప్పుడు ఉచిత కరెంటూ, బియ్యమూ, కష్టం లేని ఉద్యోగాలూ కావలసి వచ్చాయి. ఇప్పుడు జనాలు సమైక్యం అంటున్నారు. చేతులు కాలాక!

15.ఉద్యమాలు లేని సమయం లో అయినా సమైక్యత అవసరం గురించి ఎప్పుడైనా ప్రచారం చేశారా? దిక్కుమాలిన ప్రభుత్వ పధకాల గురించి వేల కోట్లు ప్రచారానికి తగలేశారు. విభజన వాదుల ప్రచారం ఎంత బాగా చేశారంటే, తొంభై ల లో పుట్టిన పిల్లవాడు యాభైలలో జరిగిన “అన్యాయా” ల గురించి ఏకరువు పెడతాడు. అభివృధ్ధి చెందిన వారుగా పిలవబడే సమైక్య వాదులు టెక్నాలజీ ని ఉపయోగించటం లో కూడ వెనుక బడ్డారు. పది సం|| ల కిందటే విభజన వాదులు వెబ్ సైట్లు పెట్టి ప్రచారం సాగించారు. సమైక్య వాదులు మొదలెట్టింది ఓనాలుగైదేళ్ళ క్రితం.  ఒక్క టీవీ చానల్ కూడా సమైక్య వాదానికి కట్టుబడి లేదు.అన్నీ so called సీమాంధ్ర ఛానల్సే అయినా చేసింది విభజన ప్రచారం. హైదరాబాదు లో విభజన వాదుల  భౌతిక దాడులకి దడిసి కావచ్చు, లేక వ్యాపారం కోసం కావచ్చు,ఒక్క ఛానల్/పేపర్ కూడా సమైక్యాన్ని సమర్ధించ లేదు.

16. విభజ అజెండా గా ఓ పార్టీ ఏర్పడ్డాక, విభజనకు సంబంచించిన అన్యాయాలను రూపుమాపినా, ఆ పార్టీ నిజాన్ని ఒప్పుకోదు. ఎందుకంటే  అంతా సరిగా ఉంతే ఆ పార్టీ మనలేదు కాబట్టీ.
ఇక ఒప్పించ వలసినది ప్రజానీకాన్ని. ధైర్యం కలిగించవలసినది తెలంగాణ లోని అల్పసంఖ్యాకులైన సమైక్య వాదులకి. తెలంగాణ లో సభ పెట్టటం రిస్కీ నే కావచ్చు. కానీ విభజన వాదులకి అప్పీల్ చేసి అక్కడి సమైక్య వాదులకి భరోసా కలిగించే ప్రయత్నం చేయలేదెచరూ. వారికి భరోసా ఉంటే వారు నరుగురి తో  చెప్పే వారు.
17.తెలంగాణ వచ్చాక ఉండే అభివృధ్ధి గురించి వాస్తవిక మైన చిత్రం గురించిన చర్చ ఎక్కడా జరుగ లేదు. విభజన వాదులు చూపించే స్వర్గం సినిమా గురించి వారిని ఎవరూ ఎదుర్కోలేదు.

18.–90 శాతం ఆంధ్ర వారున్న తెలుగు సినిమా రంగం , సమైక్యానికి అనుకూలం గా ఒక్క సినిమా తీయలేకపోయింది. విభజ వాదానికి అనుకూలం గా కనీసం 4 సినిమా లు వచ్చాయి. హైదరాబాదు లో ఉండి సమైక్య సినిమా తీయటం సాహసమే కావచ్చు. సాహసం లేని పెద్దలకు గౌరవం ఎందుకివ్వాలి?

19.హైదరాబాదు తో సహా ఆంధ్ర ప్రాంతీయుల హక్కుల గురించి సమైక్య ఉద్యమం చేశారు/చేస్తున్నారు. ఉద్యమానికి సమైక్య ఉద్యమమని పేరు పెట్టట వలన వారి అసలు డిమాండ్లను చెప్పలేని పరిస్థితి. ఏ ఉద్యమానికైనా కావలసినది లక్ష్యాలలో, డిమాండ్ల లో స్పష్టత. అది లేకుండా ఉపయోగం లేదు. ఓ విధం గా చెప్పాలంటే నిజమైన సమైక్య ఉద్యమం 23 జిల్లాలలో జరగాలి. 23 జిల్లాల వారూ సమైక్యమంటే, విభజన ప్రసక్తే రాదు. అంతేటే సమైక్య ఉద్యమానికి అవసరమే ఉండదు. సమైక్య ఉద్యమమనేది ఓ oxymoron. సమైక్య భావన అనేది పాదుకొపవలసిన ఓ భావన. అది active గా జరగాలి, తప్ప విభజన వాదానికి ఓ reaction గా కాదు.

విభజనకి చిదంబరం నీ, మొయిలీ నీ,డిగ్గీ రాజా నీ వాళ్ళు తెలుగు వారి మధ్య చిచ్చు పెట్టటానికి నిర్ణయాలు తీసుకొన్నారనీ అనటం సరి కాదు. ఇవి వారి వ్యక్తిగత నిర్ణయాలు కావు. వచ్చే ఎన్నికలలో రాజకీయ లబ్ధి కోసం చేసి ఉండవచ్చు. దాని బాధ్య త కాంగ్రెస్ పార్టీ అంతటిదీ.  మనం మనం కొట్టుకొని వారి దగ్గరకు వెళ్ళటం సిగ్గు చేటు.

20. చివరి గా హైదరాబాదు గురించిన ఓ ముక్క. నిజాము కట్టించిన హైదరాబాదు తెలుగు నగరం కాదు. భాష ఉర్దు. మతం ఇస్లాం. సంస్కృతి నవాబీ సంస్కృతి. అరవై ల వరకూ   హైదరాబాద్ లో రోడ్ల మీద వినపడే భాష ఉర్దూనే. మెజారిటీ ముస్లిములే! కానీ హైదరాబాదు భౌగోళికం గా తెలంగాణ నడిబొడ్డున ఉంది. చారిత్రకం గా ఈ ప్రాంత పరిపాలన ఇక్కడి నుంచే జరిగింది. కాబట్టీ తెలంగాణ వారు సొంతదారులే. అయితే ఇది ఆంధ్ర వారి రాష్ట్రానికి కూడా దాదాపు అరవై యేళ్ళు రాజధాని.ఆంధ్ర వారు తమ రాధాని లో తాము సొంత దారులు కాకుండా ఎలా పోతారు? ఈ సెంటిమెంట్ తెలంగాణ వారికి లెక్కలోకి తీసుకోదగినదిగా కనిపించకపోవచ్చుగాక. (ఒప్పందనల ఉల్లంఘన ఆంధ్ర వారికి చిన్న విషయం గా కనపడినట్లు.)   ఇక రాజధాని కావటం వలన, రాష్ట్రం లోని అన్నిపట్నాలపై కలిపి పెట్టే ఖర్చు కన్నా ఎక్కువ గా , రాష్ట్రం లోని అన్ని ప్రాంతాల ప్రజల పన్నుల నుంచీ, ఈ నగరం పై గత 60 యేళ్ళు గా పెట్టటమైనది.
విభజన అనేది ఆంధ్ర వారు లోరుకొన్నది కాదు. అది వారి మీద రుద్దబడినది. ఆంధ్ర వారికి న్యాయం జరగాలంటే, హైదరాబాదు పై వారి shared right ని కొనసాగించేలా చర్యలు ఉండాలి(ప్రత్యేక చట్టం కావచ్చు, వేరే ఏదైనా కావచ్చు). అన్ని సంస్థ లూ ఇక్కడే ఉన్నాయి. హైదరాబాదులోని సంస్థ ల లో ఆంధ్ర వారికి కూడా అవకాశాలు ఉండేలా చర్యలు తీసుకోవాలి( అటువంటి సంస్థలు ఆంధ్ర లో ఏర్పడే వరకూ).

హైదరాబాదు లో ఆంధ్ర వారి రక్షణ కి ప్రత్యేక చట్టం కూడా అవసరమే. దేశం లోని ఇతర రాష్ట్రాల నుంచీ వచ్చి ఇక్కడ నివశిస్తున్న వారికి అక్కర లేని భద్రత సీమాంధ్రుల కి ఎందుకు? ఎందుకంటే, ప్రత్యేక ఉద్యమం సీమాంధ్రులకి వ్యతిరేకం గానే జరిగింది (సీమాంధ్ర నాయకులకి కావచ్చు, ప్రజలకి కావచ్చు, పెట్టుబడి దారుల కి కావచ్చు– వీరంతా కూడా సీమాంధ్రులే) పేడ బిర్యానీ, జాగోభాగో, రామోజీ ఫిల్మ్ సిటీ ని నాగళ్ళ తో దున్నిస్తం, నాగార్జున సాగర్ కి అడ్డం గా గోడ కడతం,ఆంధ్ర వారిని రాక్షసుల తో పోల్చటం, సినిమా షూటింగ్ ల కి అడ్డుపడటం, వారి బిల్డింగ్ల పైకి రళ్ళు రువ్వటం, వారి భూములను ఆక్రమించటం, వసూళ్ళు. వసూళ్ళతో రాష్ట్రం రాకుండానే బడా నవాబులయ్యారు. రాష్ట్రం వచ్చినాక ఇంకెంత దందా నడుస్తుందో!  ఇవన్నీ వాస్తవాలు.  రేపు లోకల్-నాన్ లోకల్ అని ఏ చట్టాలు తెస్తారో తెలియదు. కావేరీ జలాల వివాదం సందర్భం గా బెంగుళూరు లో ఉన్న తమిళుల పై దాడులు జరిగిన విషయం తెలిసినదే. ఆంధ్ర తెలంగాణ ల మధ్య కావేరి వివాదం లాంటి మూడు నాలుఘు జల సమస్యలు వచ్చే అవకాశం ఉంది. అప్పుడు హైదరాబాదు లోని సీమధ్రుల పై దాడులు జరగవనే గారంటీ లేదు.

కాబట్టీ సీమాంధ్రుల భద్రత కి చట్టాలు ఉంటే మంచిది. కానీ స్థానిక ప్రజల తో ఉన్న సఖ్యత కంటే మించిన రక్షణ ఏ చట్టం తేలేదని కూడా సీమాంధ్రులు గుర్తెరగాలి.

అరవై ఏళ్ళ లో పెట్టిన ఖర్చు లెక్కలు తీసి అది ఆంధ్ర కి రాజధాని నిర్మించటానికి వచ్చే సంవత్సరాలలో ఉపయోగించాలి.  నీటి సమస్య కు ట్రిబ్యునల్స్ ప్రకారం పరిష్కారం వెతకాలి. (ఒప్పందాలు సరిగా అమలు జరగలేదని మొన్నటి దాకా గోల పెట్టిన విభజన వాదులు, భవిష్యత్తులో చేసుకోబోయే నీటి ఒప్పందాలగురించి అప్పుడే భరోసా ఇవ్వటం మొదలు పెట్టారు!దోపిడీ, వివక్ష లాంటి కారణాల నుంచీ సెంటిమెంట్ కీ, సెంటిమెంట్ నుంచీ, స్వయం పాలన కీ, స్వయం పాలన నుంచీ ప్రజాభీష్టానికి, విభజన కారణాలను మారుస్తూ వచ్చిన విభజన వాదుల భరోస ను ఎందుకు నమ్మాలి?  ఒక్కోసారి మావోయిస్టులకి ప్రాక్సీలుగా ఉన్న విభజన వాదుల మాటల అసలు అర్ధాన్ని సందేహించాల్సి వస్తుంది.   )

56 లో ఉన్న తెలంగాణ కావాలంటున్నారు(బీదర్, మరాఠ్వాడా వదిలి ) కాబట్టీ, భద్రచలాన్ని ఆంధ్ర కి ఇచ్చి వేయాలి.
కొత్త రాష్ట్రన్ని ఇవ్వాలనే నిర్ణయం కేంద్ర ప్రభుత్వం ది, కాబట్టీ, కొంత ఖర్చును కేంద్రం భరించినా, మరి కొంత తెలంగాణ భరించాల్సి రావచ్చు. కేంద్రాన్ని ఎక్కువ గా అడిగితే, దేశం లోని మిగిలిన రాష్ట్రాలు ప్రశ్నిస్తాయి, “మీరూ మీరూ కొట్టుకొని విడిపోతే, మేమెందుకు చెల్లించాలి?”, అని.
తెలంగాణ వారి డిమాండ్లు ఇంకేమన్నా ఉంటే వాటికి కూడా న్యాయం చేయాలి.
ప్రస్తుతానికి కేంద్రం పై నమ్మకం పోవలసిన వసరం కనిపించటం లేదు. రాజకీయ లబ్ధి కోసం ప్రస్తుతానికి త్వర త్వర గా నిర్ణయం తీసికొన్నా, ఆంధ్ర లో ఉన్న MP సీట్ల ను దృష్టి లోపెట్టుకొని, కేంద్రంసాధ్యమైనంత వరకూ ఆంధ్రకూ కూడా న్యాయం చేయటానికి వీలుంది.
ఆంధ్ర కు సంబంధించిన concerns ను అడ్రెస్ చేయకుండా జూలై 30 ప్రకటన ఉన్నా, స్పష్టత త్వరలోనే వస్తుంది. అప్పుడు సీమాంధ్ర ఉద్యమం తగ్గుముఖం పట్టవచ్చు.ఇప్పుడు రోల్స్ రివర్స్ అయ్యాయి. నిన్న మొన్నటి దాక ఉద్యమాల గురించి సీమాంధ్ర వాళ్ళు చేసిన విమర్శ ల ని తెలంగాణ వాదులు చేస్తున్నారు. తె. ఉద్యమం లో చేసిన పొరపాట్లను ఇప్పుడు సీమాంధ్ర ఉద్యమకారుకు చేస్తున్నారు. మీడియ ఎప్పటిలానే అగ్నికి ఆజ్యం పోస్తోంది. అప్పుడు విభజన ఉద్యమానికి, ఇప్పుడు వ్యతిరేక ఉద్యమానికి.. అప్పుడు శాంతి వచనాలు చెప్పిన నాయకులు ఇప్పుడు ఉద్యమ బాట పట్టారు. అప్పుడు ఉద్యమాలు చేసిన వారు ఇప్పుడు శాంతి వచనలు చెబుతున్నారు. The stake holders in peace (status quo) have changed now).